Lan Hương trả lời về cao tần (tập 1)

[httung]

Tôi không thấy trên sơ đồ hay bài viết của bạn có chổ nào chỉnh lại nguồn cung cấp là 6Vdc, nếu vẫn giử giá trị các điện trở phân cực T1, T2 và nguồn cung cấp giãm xuống 6Vdc mạch sẽ không chạy vì dòng không đủ để phân cực cho T2, nếu nói T2 chạy ở lớp C thì công suất RF tầng dao động T1 không đủ kích T2 chạy ở lớp C.
Lý thuyết chính là cơ bản, biết vận dụng sẽ giúp ta rất nhiều, tránh những động tác thừa, làm mò hoặc nói mò không phải là khoa học.

[lanhuong]

.
Thư các anh obt1991; vanmen_le ; phanminhtrung81; ndqnhut_anh; conga_1259; ranmaloveme; cangsaigon_1975 và một số anh em khác cùng nội dung :
cangsaigon_1975 : Lan Hương có sơ đồ mạch máy phát radio Amateur nào mạnh mạnh không ? Chừng vài chục oát ý. Và tầm xa liên lạc của nó ra sao, khi sử dụng phải đăng ký gì không ?

Lan Hương trả lời :
Mạch điện của máy HAM dưới đây là máy phát Radio Amateur dải tần 27 MHz "cưng" của Lan Hương (HAM Radio Amateur Geneator - Model: 620-55-1144S) :

Trong mạch này, tần số phát rất ổn định do sử dụng thạch anh 4,5 MHz ; nhân tần để có 27 MHz/ 20W RF ở output. Phần modulation do một cụm IC + transistor ghép darlington gọn và hiệu suất rất cao đảm nhiệm. Công suất ra được phản hồi bởi một biến áp 4 ohm / 8 + 24 ohm. Điện áp từ thứ cấp biến áp này được nắn thành phần dương để tăng điện áp cấp nguồn khi có tín hiệu (mạch Squelch). Thành phần âm thì ra đồng hồ. Có 2 nguồn 12VDC và 40VDC cung cấp cho 2 thành phần, tiện dùng với biến thế mà thị trường hay bán (12VAC và 30+30 VAC). Máy dùng được cả micro điện dung và micro điện kháng.

Máy này liên lạc đến Âu Châu là thường, nghĩa là ... nửa vòng trái đất. Dù là Vô tuyến điện nghiệp dư, muốn sử dụng nó thì phải đăng ký với Cục Quản lý Tần Số. Việc đăng ký tần số rất dễ dàng với chi phí 175.000 VNĐ/ năm.

Xin các anh tham khảo trườc, trị số các linh kiện, LH xin gởi sau vậy.

Thư của kienpt101; blueflower; tienonsoftware; congdt; moitruongbachkhoa; noavatar28; anhhung1975; tathanhthuy; le.lehoang; nguyenhanhphuc; anhhung1975; tong_vanso; trinhminhtuantn; rita11486; thienhaxanh_200486; emlamtoibuon8282 và các anh chị có thư cùng nội dung.
anhhung1975 : Muốn phát tới SHF - vài GHz - như Lan Hương nói thì khó lắm, vì cần phải làm mạch in trình độ cao lắm phải không ? Làm sao mình làm được ?
Lan Hương có thể cho một sơ đồ khuếch đại 2,4 GHz / 500 mW và hướng dẫn anh làm được không ?

Lan Hương trả lời:
- Muốn khuếch đại vài GHz thì có gì mà khó đâu hả anh ? Nếu anh không có khà năng làm mạch in thì ... đừng làm mạch in vậy.
Không phải là Lan Hưiơng nói đùa đâu, mà Lan Hương đã thực hiện lâu rồi. Đó là lấy cái chassis của TV đời cũ chạy đèn, lật ngửa lên tháo hết linh kiện rồi nhờ thợ sắt ... cắt một miếng cỡ 5 x 10 Cm. Sau đó ráp linh kiện trên các cái trạm của nó có sẵn, thiếu thì thêm trạm cho đủ. Bảo đảm ráp là chạy mà chả cần mạch in nào hết. IC thì ... dán xuống nền chassis.

Như vậy thì việc làm mạch coi như ... pha, phần khó nhất chỉ là tìm linh kiện tần số cao mà thôi.

- Mạch này dùng IC RF2126, danh định 1W nhưng dùng 500 mW là chắc ăn.
C1 1 µF
C2, C3 1000 pF
C4 22 pF
C5 3.3 pF
C6 2 pF
C7 1.8 pF
C8 1.6 pF

Chúc các anh em thành công.

Lan Hương.

[httung]

Lanhuong chỉ luôn cách thực hiện 2 mạch dải 50 Ohm (50-Ohm stripline).
Còn mấy cái tụ C6, C8, C5, C7 hàn vô mấy cái trạm như thế nào?

[lanhuong]

Kỹ thuật cao tần bảo đảm hạnh phúc gia đình

.
to anh httung và hơn 10 mail hỏi về "cái vụ" này.

- Stripline được phát minh bởi R. Barette từ năm 1950 lận (chuyện này ai cũng biết, Lan Hương viết cho mấy anh chưa biết để ... biết chơi thui mà). Stripline là một TEM (transverse electromagnetic - hổng biết là từ VN tương đương là cái gì, hic, anh Quế Dương cứu bồ em với), nó được thiết kế trên PCB, có tác dụng trung chuyển tín hiệu trong một ngưỡng tổng trở tới hạn, tương tự như cáp đồng trục (coaxial cable). Các hỗ trợ tính toán và thiết trí stripline có thể tìm trên các website sau đây :
http://www.ideaconsulting.com/dstrip.htm
http://www.amanogawa.com/archive/Str...ripline-2.html
http://my.athenet.net/~multiplx/cgi-bin/strip.main.cgi
http://www.sigcon.com/lib/htm/SLINE2.htm

Stripline 50 Ohms thực hiện rất dễ dàng bằng .... cáp đồng trục 50 Ohm. Nghĩa là cắt hai đoạn cáp đồng trục 50 Ohm chừng 5 Cm mua ở sạp "a Chén" (anh Chiến) trong chợ Nhật Tảo về, lọc đầu dây và blendée còn chừng 3 Cm rồi hàn vỏ blendée xuống sườn (masse), hai đầu nối vào chỗ cần thiết.

- Tụ C6 và C7 thực chất là "ống chui" để dẫn tín hiệu cao tần. Ta có thể tìm thấy nó trong tuner TV hay đầu máy cũ, hình dạng như Lan Hương kèm theo dưới đây, trên mình nó chấm đỏ, nghĩa là có trị số dưới 2 pF. Hàn phần ống kim loại bên ngoài xuống masse, hai đầu phần "ruột" thì hàn vào đầu cáp đồng trục là xong.
Còn C5 và C8 thì Lan Hương "đặc chế" bằng cách quấn dây đồng véc-ni d=0,5 mm trên phần nhựa của đoạn ruột cáp đồng trục 0,5 mm. Vòng dây đầu tiên là 1 pF, các vòng sau là 1/2 pF (vì sao như thế thì ... chịu, cái này là kết quả thực nghiệm).

- Mạch này, Lan Hương phát SHF 2,4 GHz đến hơn 850 mW để làm ... bộ đàm, cự ly thông thoại vài chục cây số không sợ che chắn, bắt ông xã mang theo mà không cho dùng điện thoại di động, để Lan Hương .... dễ bề kiểm tra (DTDĐ ảnh hay ... gọi lung tung lắm, nhỡ gọi cho ... cô nào rùi sao ?) . Vụ này anh thaitthienanh biết rành nè. (ảnh là bạn ông xã Lan Hương đó).

- Chị em nào muốn kiểm tra ông xã "liền tù tì" thì hãy theo cách Lan Hương, chắc ăn 100%.

Kỹ thuật cao tần bảo đảm hạnh phúc gia đình.

Lan Hương.

[httung]

Trong hình lanhuong ghi C5&C8 lộn với C6&C7.
Trước tiên là cái "ống chui" thực ra nó là Feed-through Capacitor, dùng trong tunner TV thường có trị 1000pF (102) - 10.000pF (103) nó có tác dụng lọc nhiễu cao tần trên các đường nguồn, điều khiển varactor, AFC...cho khối Tuner, trên đường ra của nguồn này người ta còn gắng thêm ống ferrit để tăng hiệu quả lọc, lấy cái tụ tiếp xuyên đó mắc ở đầu vào và ra của con IC thì còn đâu...sóng cao tần.
Đây chỉ là một tần khuếch đại công suất 2.4gHz-1W, với tần số và công suất đó muốn thu được ở cự ly vài chục cây số phải có trụ anten cao và anten có độ lợi >20dBi loại chảo hoặc lưới parapol, đi chơi mà vác cái chảo chần vần theo thì còn gì.....thể diện.
Mạch trên các bạn theo đây thực hiện là chắc ăn, nó chỉ là bộ khuếch đại muốn ứng dụng vào việc gì thì tùy:
http://www.qsl.net/n9zia/wireless/new-prox-amp.html
Các tụ, trở SMT có trong các tuner TV, còn con RF2126 không biết có bán ở đâu, "thường lanhuong giới thiệu mạch là phù hợp với thực tế".

[httung]

Các bạn mua mấy cái tuner TV cũ về lấy tụ Ceramic STM (Chip không chân) xài cho tần số cao rất tốt, trị số của nó in trên thân biểu thị bằng mẫu tự A,B,C or a,b,c...theo bảng dưới đây (pf):

[lanhuong]

với tần số và công suất đó muốn thu được ở cự ly vài chục cây số phải có trụ anten cao ... -httung-

Dĩ nhiên, đặt antenna phát 6m trên sân thượng lầu 3 mà không cao sao được.

... chảo hoặc lưới parapol, đi chơi mà vác cái chảo chần vần theo thì còn gì.....thể diện. -httung-

Hì, giá như mà anh hỏi cách nào ... không cần cái "chần vần" đó thì có lẽ anh đã biết thêm một thứ gì đó rồi.

Hihi, vậy thì để em làm cho .... chị em bạn của em để kiểm tra chồng vậy, nhiều người biết quá ... lộ hết, hổng tốt.

- RF2126 giá 14.000 ở tiệm ông Diện trên đường Lý Thường Kiệt, gần cổng bên phải vào chợ Nhật Tảo. HN thì cô Nghinh ở phố Huế, giá 15.000.

Lan Hương.

[lanhuong]

VCO dải UHF

.
Thư của anh Phương, Hà Nội.
Chao Lan Huong
Minh ten la ... (lược) ..., dang hoc năm thứ 3 o truong ... (lược) ..... Thay giao cua minh giao cho minh 1 bai tap thiết kế VCO sử dụng trong các bộ tổ hợp tần số với các tham số:
1. Tần số ra: 470MHz - 660 MHz
2. Biên độ dao động >=0.1V
3. Vẽ đương đặc trưng tần số - điện áp của VCO này

Thầy hướng dẫn bảo mình nên thiết kế mạch tự dao động trước, sử dụng mạch như thế này. (ko có giá trị cụ thể của linh kiện, mình tự thêm vào)

Rồi sau đó mới thay variable capacitor sang varicap

Mình thử mô phỏng trên Proteus thì variable capacitor ko có thư viện model, nên mình phải thay bằng loại tụ thường.

Sau đấy thì bị lỗi ở 2 cuộn dây (hình như là mạch cộng hưởng - mình cũng ko hiểu 2 cuộn dây này có tác dụng gì)
Mình bảo 2 cái đấy đi. Thấy Volt ra luôn xấp xỉ 12V, mình nghĩ là do cuộn dây mắc ở Collector, nên mình thay nó = điện trở.
Chỉnh sửa các giá trị để tự dao động mà ko được.

Mình tìm hiểu thì biết đấy là mạch dao động Colpitts, mắc theo kiểu base chung N-P-N. Mình làm theo 1 số mạch khác thì đều không dao động được, không hiểu tại sao. Đây là mình ví dụ 1 mạch tìm thấy trên mạng

LH có thể chỉnh sửa lại cái mạch của thầy mình cho (về giá trị), hoặc thêm, bớt linh kiện gi đấy để nó tự dao đông được không?

Lan Hương trả lời:

Trong mạch của anh có vài vấn đề :

1/. Transistor 2N2222A dùng ở tần số 470MHz - 660 MHz thì chạm phải tần số cắt, dao động có thể bị cut-off. Nên chọn transistor có tần số cắt khoảng ~ 2,5 đến 3 lần tần số công tác. Lan Hương đề nghị dùng 2SC717 dao động --> phát trực tiếp thì hợp lý hơn, mạch LPF không cần cũng không sao. (không đòi hỏi dao động --> nhân tần vì biên độ dao động >=0.1V là khá bé).

2/. Nên đặt cộng hưởng L-C tại cực C của 2SC717 để tần số dao động được ổn định.

3/. Lập chế độ VCO trong mạch với Varicap 6 - 12 pF (lấy trung bình 9 pF) và mô phỏng varicap trên Proteus bằng tụ 9 pF.

Trong mạch dưới đây, cuộn dây L quấn n=3 vòng dây d=0,5 mm trên lõi không khí D=3 mm, Vc=50pF chỉnh tần số trung tâm khoảng 550MHz. Mạch rất dễ chạy.

Lan Hương.

[sylvie]

em mới được dời thời gian bảo vệ đồ án nên bây giờ cũng ok rồi.Mà chị có mạch nào phát FM dễ chạy không,cái mạch 1 BJT thì lớp em làm nhiều rồi em không thể làm cái đó được nữa. chị có cái nào khác nữa không vậy. con IC max2606 em đi tới tiệm ngọc cũng không có bán nên pó tay. nếu chị có mạch thu và phát nào khác chị chỉ em với nha ( dể làm dể chạy ). em nhỏ hơn chị ( mới 19 ) nên chị đừng kêu anh nha.Nếu em thắc mắc em viết email cho cho được chứ cám ơn chị
bye chị

[tansy]

chào LH
tôi muốn làm một cái radio thu AM tầng số khoảng 9-12 MHz thì tôi phải điều chỉnh lại"bẩy sóng" như thế nào?
xin chân thành cảm ơn

[joey]

Chào Lan hương ! Mình xin hỏi lại cái mạch phát băng sóng trung: Cai điện trở bạn ghi là 39 là 39K Ohm hay 39 Ohm ? cái điện trở trên chân e của T2 có 10 Ohm thôi phải ko ? Cho mình hỏi là mạch này nó tự dao động như thế nào nhỉ ? Có sự liên hệ nào giữa thạch anh 1 Mhz và khung dao động LC ? Mà bạn có biết chỗ nào co bán mấy cái board Radio cũ mà giá rẻ ko vậy ? Bạn có thể chỉ cho mình dc ko ?

[lanhuong]

Sóng trung ...

.
to ... anh Joey.


Mạch này dùng dao động thạch anh đặc trưng. Điện trở 39K đó (ko biết ... bay đâu mất chữ K). Điện trở chân E là 10 ohm đến 39 ohm đều được, nó có tác dụng hạn dòng và là điểm đo điện áp làm chỉ thị dòng cho T2 khi cân chỉnh cộng hưởng.

Trong mạch dùng cuộn dây dao động (lõi chỉnh màu đỏ) của radio, với Vc n(tụ xoay) = 47 - 470 pF thì nó cộng hưởng với tần số từ 500 KHz đến 2 MHz. Vì vậy khi dùng tụ cố định 270 pF thì chỉnh cộng hưởng dễ dàng.

*Cách chỉnh :

- Nối tắt E-C của T1.

- VOM đo ở thang 2,5 V, đặt que đen / VOM vào masse, que đỏ vào B / T2. Nếu ngược kim thì mạch đang dao động.

- Ở thang đo 1V, đo điện áp trên R=10 ohm (điện áp E / T2). Chỉnh khéo léo đến khi điện áp này thấp nhất (cộng hưởng L//C đúng, tổng trở Z của cộng hưởng lớn nhất ---> dòng nhỏ nhất).

- Giải phóng E-C của T1. Kiểm tra lại các bước như trên với máy đo trường. Chỉnh Vc2 rồi Vc1 để có trường phát xạ cao nhất.

- Thử nghiệm thực tế bằng máy thu.

Dùng làm máy phát :

Muốn dùng mạch trên như một máy phát sóng trung 1W có cự ly thông thoại vài trăm mét thì :
- Thay T1 --> A1013; T2 --> C2383. Lấy một dải thiếc cắt từ lon sữa bò bôi mỡ Silicon bọc lại và hàn "tản nhiệt tự chế" này xuống masse.

- Quấn lại L : L/a quấn bằng dây d=0,6 mm; n = 47 vòng trên lõi nhựa - không khí D=12 (khoảng 10cm ống nước 11, mua ở tiệm điện nước). L/b là 30 vòng, hai phần của cuộn L quấn ghép sát.

- Đổi tụ 270 pF thành tụ xoay 470pF (bằng nhôm, trong radio đời .... xưa) và Vc1 + Vc2.

- Cấp nguồn từ 24V đến 35V.

Chúc anh thành công.

Lan Hương.

[joey]

Uhm... cám ơn bạn Lan Hương. Mình xin hỏi là như vầy : Có phải mạch này nhờ thạch anh rung lên ở tần số 1Mhz và khung cộng hưởng LC là để điều chỉnh tần số hay nói cách khác là khung LC quyết định tần số của mạch ? Câu hỏi thừ hai là giữa thạch anh và khung cộng hưởng có bắt buộc cùng tần số ko ? Nếu tần số của thạch anh và khung dao động không cùng tần số mạch sẽ ko dao động ?
Cám ơn

[lanhuong]

To Joey :

Hic, phải chỉnh cộng hưởng LC đúng với thạch anh. Và phát ra bức xạ điện từ với tần số của thạch anh. Muốn thay tần số bức xạ thì phải thay thạch anh.

Khi đưa công suất cao lên mà sai cộng hưởng là "ô hô" cái transistor công suất đấy anh ạ.

Chúc anh năm mới vui vẻ và thành công.

Lan Hương.

[joey]

Uhm... Cám ơn bạn Lan Hương.Chúc chị năm mới vui vẻ và thành công luôn nha !
Uhm... Mạch phát sóng trung (MW)... khó hơn mình nghĩ. Phiền bạn lần nữa là ko biết bạn có mạch phát nào dùng mạch dao động LC ko thôi ? Mình đã lắp thành công vài mạch phát dải tần VHF dân dụng kiểu điều tần (FM 88-108 Mhz). Ở mạch dao động colpitts B Chung dạng mạch dao động này thì chắc bạn cũng đã quá quen rồi phải ko ? Vần đề ở chỗ cùng dạng mạch dao động này tăng tụ và vòng cuộn dây để giảm tần số của mạch xuống chừng khoảng 1Mhz có dc ko nhỉ ? Mình có thử nhưng sao ko dc ?
Cám ơn chị đã trả lời mình. Trước đây có làm mạch phát FM dải tần VHF dân dụng rồi chưa bao giờ làm mạch phát sóng trung nên chưa có kinh nghiệm. Nếu câu hỏi nào chị thấy là gà wá cũng xin bỏ wa.