Nguyên lý điện, hoạt động của cầu diot, relay

[123456q]

xin hỏi các bác trong nguồn máy tính ATX có cái +12 và -12V là thế nào, làm thế nào để từ + sang -; vì 2 cái dây này đều so với mass (dây đen)

[Quocthaibmt]

xin hỏi các bác trong nguồn máy tính ATX có cái +12 và -12V là thế nào, làm thế nào để từ + sang -; vì 2 cái dây này đều so với mass (dây đen)

cuộn dây sau biến áp xung của nguồn ATX là xung đối xứng , vì thế nó có cả 2 chu kỳ âm và dương cho một xung , vì vậy muốn lấy ra áp dương thì cho qua diode có đầu dương đi ra thì ta được áp +12v , và nếu cho qua diode có đầu âm đi ra thì ta vẫn được áp -12v . trong nguồn ATX thì đầu giữa của 2 cuộn dây 12v này được nối vào GND 0V, còn 2 đầu dây kia được đấu vào con diode cặp (có 3 chân). 2 chân bìa nối vào biến áp , một chân giữa đưa điện DC ra , âm hoặc dương thì tùy theo chiều mắc diode .

[HTTTTH]

cuộn dây sau biến áp xung của nguồn ATX là xung đối xứng , vì thế nó có cả 2 chu kỳ âm và dương cho một xung , vì vậy muốn lấy ra áp dương thì cho qua diode có đầu dương đi ra thì ta được áp +12v , và nếu cho qua diode có đầu âm đi ra thì ta vẫn được áp -12v . trong nguồn ATX thì đầu giữa của 2 cuộn dây 12v này được nối vào GND 0V, còn 2 đầu dây kia được đấu vào con diode cặp (có 3 chân). 2 chân bìa nối vào biến áp , một chân giữa đưa điện DC ra , âm hoặc dương thì tùy theo chiều mắc diode .

Tôi xin nói rõ hơn một chút về bài của bác Quocthaibmt :

Xung ra của nguồn xung, như nguồn ATX là xung vuông điều biến độ rộng (PWM).
Khi điện áp vào cao thì điện áp ra cũng cao, duty thay đổi để "ổn áp" lối ra.
Diode mắc giữa cuộn dây và tụ hóa không có tác dụng "nắn điện" đơn thuần như trong nguồn sin, mà nó có tác dụng ngăn không cho tụ xả ngược lại cuộn dây khi biên độ xung = 0.
...
Do đó:
(1) Không thể có mạch nắn 2 bán kỳ dùng 2 diode như trong nguồn sin.
(2) Để lấy ra nguồn âm (ví dụ - 12V) thì người ta cuốn một cuộn dây khác, cùng số vòng dây nhưng ngược chiều với cuộn nguồn dương (+ 12V), rồi "nắn" qua diode.
Không phải cứ mắc diode vào, tùy thuộc cách mắc diode là ra nguồn dương hay âm, mà cuộn nào ra nguồn dương, cuộn nào ra nguồn âm là theo chiều quấn và không thể lắp lẫn.

[Quocthaibmt]

Tôi xin nói rõ hơn một chút về bài của bác Quocthaibmt :

Xung ra của nguồn xung, như nguồn ATX là xung vuông điều biến độ rộng (PWM).
Khi điện áp vào cao thì điện áp ra cũng cao, duty thay đổi để "ổn áp" lối ra.
Diode mắc giữa cuộn dây và tụ hóa không có tác dụng "nắn điện" đơn thuần như trong nguồn sin, mà nó có tác dụng ngăn không cho tụ xả ngược lại cuộn dây khi biên độ xung = 0.
...
Do đó:
(1) Không thể có mạch nắn 2 bán kỳ dùng 2 diode như trong nguồn sin.
(2) Để lấy ra nguồn âm (ví dụ - 12V) thì người ta cuốn một cuộn dây khác, cùng số vòng dây nhưng ngược chiều với cuộn nguồn dương (+ 12V), rồi "nắn" qua diode.
Không phải cứ mắc diode vào, tùy thuộc cách mắc diode là ra nguồn dương hay âm, mà cuộn nào ra nguồn dương, cuộn nào ra nguồn âm là theo chiều quấn và không thể lắp lẫn.

vậy thì Bác HT xem lại một góc cái mạch ATX chỗ biến áp có 2 đầu ra 12v , được nối vào 1 diode cặp để ra dương 12v dòng lớn , và cũng được nối với 2 diode rời để ra âm 12v dòng nhỏ và sơ đồ của nó tôi vẽ tóm tắt của mạch đó , để Bác xem tôi nói có đúng không , nghĩa là một cuộn dây ra của nguồn ATX thông thường có thể mắc được 2 dấu điện áp âm và dương hay không nhé .

[vi van pham]

Cả hai đều đúng.
- Ông bạn HTTTTH: Phải có 2 cuộn dây, cuộn + , cuộn - (2 cuộn khác chiều quấn), không thể 1 cuộn tạo được 2 điện thế.
-Ông bạn Qtbmt trích dẩn nguồn ATX có 2 cuộn dây, gnd ở giữa.
Thôi thì 1 ông ở miền Bắc, 1 ông ở miền Trung, ộng trọng tài ở miền Nam rủ nhau đi nhậu, mà nhậu ở đâu bây giờ????

[Quocthaibmt]

Cả hai đều đúng.
- Ông bạn HTTTTH: Phải có 2 cuộn dây, cuộn + , cuộn - (2 cuộn khác chiều quấn), không thể 1 cuộn tạo được 2 điện thế.
-Ông bạn Qtbmt trích dẩn nguồn ATX có 2 cuộn dây, gnd ở giữa.
Thôi thì 1 ông ở miền Bắc, 1 ông ở miền Trung, ộng trọng tài ở miền Nam rủ nhau đi nhậu, mà nhậu ở đâu bây giờ????

cám ơn Bác đã phản hồi , nhưng thực ra chỗ em trích dẫn nó không phải là 2 cuộn dây có GND ở giữa như ý của Bác nói , mà GND nó nằm ở một đầu của cuộn dây , đầu nào cũng được , vì đầu kia đều ra pha âm và dương được , giống như biến áp điện lưới vậy . Bác rủ đi nhậu thì em thiệt thòi quá , vì em không biết nhậu Bác ơi .

[vi van pham]

cám ơn Bác đã phản hồi , nhưng thực ra chỗ em trích dẫn nó không phải là 2 cuộn dây có GND ở giữa như ý của Bác nói , mà GND nó nằm ở một đầu của cuộn dây , đầu nào cũng được , vì đầu kia đều ra pha âm và dương được , giống như biến áp điện lưới vậy . Bác rủ đi nhậu thì em thiệt thòi quá , vì em không biết nhậu Bác ơi .

Hình bác trích dẫn có 2 cuộn dây và gnd nằm ở giữa mà?

[Quocthaibmt]

Hình bác trích dẫn có 2 cuộn dây và gnd nằm ở giữa mà?

không hẳn như vậy Bác ạ , vì khi mình tách ra một cuộn thì cuộn kia vẫn hoạt động bình thường , vẫn cho ra áp âm và dương , nhưng dòng thì thấp hơn (còn 1/2) . chỉ khi nào phần nguồn ATX chạy 1 van (1 sò hoặc 1 Mfet) thì cuộn dây áp âm và áp dương mới khác nhau .

[vi van pham]

không hẳn như vậy Bác ạ , vì khi mình tách ra một cuộn thì cuộn kia vẫn hoạt động bình thường , vẫn cho ra áp âm và dương , nhưng dòng thì thấp hơn (còn 1/2) . chỉ khi nào phần nguồn ATX chạy 1 van (1 sò hoặc 1 Mfet) thì cuộn dây áp âm và áp dương mới khác nhau .

2 cuộn ráp nối tiếp mà bác tách 1 cuộn vẫn chạy bình thường thì lạ thật?

[HTTTTH]

Thực sự thì theo nguyên lý PWM, không thể từ 1 cuộn mà lấy ra được 2 điện áp +12V và -12V mà lại cùng ổn áp được. Vì khi nguồn +12V chỉnh lên (= tăng duty cycle), thì nguồn -12V sẽ bị chỉnh xuống (= giảm duty cycle) và ngược lại
Sau khi đọc bài của bác Quocthaimbt thì tôi xem lại các sơ đồ nguồn ATX thực tế, thấy đúng như bác Quocthaibmt đã nói ạ. Trông cứ như mạch nắn điện áp sinus vậy !
Như ở đây là sơ đồ phần ra mạch nguồn ATX.



Chỗ này tôi chưa hiểu thật .
Hay là ở đó không phải xung vuông nhỉ ?

[HTTTTH]

Cám ơn bác Quocthaibmt. Nhờ bác, tôi phải tìm hiểu để biết thêm về nguồn PWM dùng 2 transistor khác nguồn dùng 1 transistor.
Với nguồn dùng 1 transistor (hoặc FET) thì nó điều biến độ rộng xung (vuông) nên mới có chuyện như tôi đã post trước.
Với nguồn dùng 2 transistor "kéo đẩy" thì có lẽ tín hiệu lối ra có dạng "gần như" sinus cơ. Bằng chứng là sơ cấp biến áp ra nối với tụ 1uF. Hai transistor "kéo đẩy" nên tín hiệu ra đối xứng là hợp lý.
Mới lại nguồn này mà xài xung thì khi transistor mở là thông bão hòa luôn, không ổn.
Chỉ có như vậy thì mới có thể hiểu được .

[Quocthaibmt]

2 cuộn ráp nối tiếp mà bác tách 1 cuộn vẫn chạy bình thường thì lạ thật?

2 cuộn đó đâu có mắc nối tiếp Bác ạ .nó là 2 cuộn riêng

[vi van pham]

2 cuộn đó đâu có mắc nối tiếp Bác ạ .nó là 2 cuộn riêng

Theo hình vẽ cuộn dây AB có C là điểm giữa. AC= 12v CB=12v. C là gnd.AB=24v

[Quocthaibmt]

Theo hình vẽ cuộn dây AB có C là điểm giữa. AC= 12v CB=12v. C là gnd.AB=24v

OK ! Bác nói thế thì không cãi được rồi .

[vi van pham]

OK ! Bác nói thế thì không cãi được rồi .

Mà AC là 1 cuộn dây ráp nối tiếp với cuộn dây CB.
Bác tách 1 cuộn vẫn chạy bình thường tôi chưa hiểu?