Tweet
Đã thấy mọi người tranh luận về mạch này rồi, nhưng chưa thấy có bài viết nào nói cụ thể về mạch Dao động đa hài này. Nên e xin mạn phép post lên. Hi vọng sẽ giúp đỡ dc mấy em mới học 
và xin dc chỉ giáo thêm từ các anh tiền bối 
Chú ý: Bạn nên xem lại quá trịnh nạp xả tụ điện và biết sơ qua về BJT
Giới thiệu: Bộ đa hài (multivibrator) là một mạch dùng để thay đổi 2 trạng thái đơn giản, VD như: mạch tạo dao động, timer, Flip-flop … Nó bao gồm 2 linh kiện khuếch đại (Transistor, bóng đèn điện tử …) nối “chéo” nhau qua các tụ và trở. Dạng thường gặp nhất là mạch đa hài (tập trung nói trong bài này) và mạch tạo dao động – có thể tạo ra các sóng vuông.
Mạch đa hài:
Mạch đa hài là loại đơn giản nhất của 1 bộ multivibrator, bao gồm 2 con BJT mách chéo, thêm vào các trở để phân cực và 2 tụ hóa để thực hiện quá trình nạp xả. Chúng ta sẽ tính được chu kỳ của nó qua R,C (cái này đã dc học ở cấp 3 nhưng bị mất gốc đến tận ĐH luôn
)
Mạch bên dưới là một mạch VD đơn giản và thông dụng để giải thích mạch đa hài. Với đầu ra là các chân C của BJT.
Giải thích hoạt động của mạch: Tưởng tượng BJT như là 1 công tắc, trong 1 thời điểm (nghĩa là ở 1 trạng thái chỉ có 1 BJT mở) (đọc hết bài thì bạn hãy suy nghĩ tại sao, bây h cứ mạch định là như vậy đã) Vì vậy chúng ta giả sử ban đầu Q1 mở, và Q2 đóng.
Trạng thái 1:
- Điện áp tại Out1 ~ GND, bởi vì Q1 mở mà.
- Side bên phải của C1 (và Cực B của Q2) bắt đầu được nạp điện từ 0 cho đến 0.6V.
- R3 kéo dòng tại cực B của Q1 lên. Nhưng mối nối PN tại 2 cực B-E ngăn cản điện áp tại đó ko quá 0.6V.
- Dòng điện qua R4 nạp vào side phải của C2 cho đến khi bằng V nguồn. Vì R4 < R2 nên C2 nạp điện nhanh hơn C1.
Khi cực B của Q2 đạt tới 0.6V thì Q2 bắt đầu mở, và xảy ra dòng hồi tiếp dương:
- Q2 lập tức đưa thế tại side phải của C2 về 0 (vì Q2 mở mà)
- Vì điện áp trong tụ điện không thay đổi nhanh được, cho nên áp tại side trái của C2 sẽ thành gần – V nguồn rất nhanh (vì trước đó C2 đã nạp đầy là +V mà), chính xác là chỉ dưới 0V.
- Q1 sẽ tắt vì điện áp tại B của Q1 biến mất (vì C2).
- R1 và R2 bắt đầu làm cho dòng nạp qua C1 thành +V nguồn
Rồi sau đó qua trạng thái 2, ngược lại với lúc đầu, ở đây Q1 tắt và Q2 mở, nguyên lý hoạt động giống như trạng thái 1. Dòng qua R1 nạp nhanh vào side trái C1 để đủ +V, còn dòng qua R3 từ từ nạp side trái C2 lên 0.6V để Q1 mở …
Tính toán tần số hoạt động của mạch:
T = t1 + t2 = ln(2)R2 C1 + ln(2)R3 C2
Chúng ta thường quy định khi làm mạch như sau:
- t1 = t2 (50% duty cycle)
- R2 = R3
- C1 = C2
Và đây là mạch khi mô phỏng:
và xin dc chỉ giáo thêm từ các anh tiền bối Chú ý: Bạn nên xem lại quá trịnh nạp xả tụ điện và biết sơ qua về BJT
Giới thiệu: Bộ đa hài (multivibrator) là một mạch dùng để thay đổi 2 trạng thái đơn giản, VD như: mạch tạo dao động, timer, Flip-flop … Nó bao gồm 2 linh kiện khuếch đại (Transistor, bóng đèn điện tử …) nối “chéo” nhau qua các tụ và trở. Dạng thường gặp nhất là mạch đa hài (tập trung nói trong bài này) và mạch tạo dao động – có thể tạo ra các sóng vuông.
Mạch đa hài:
Mạch đa hài là loại đơn giản nhất của 1 bộ multivibrator, bao gồm 2 con BJT mách chéo, thêm vào các trở để phân cực và 2 tụ hóa để thực hiện quá trình nạp xả. Chúng ta sẽ tính được chu kỳ của nó qua R,C (cái này đã dc học ở cấp 3 nhưng bị mất gốc đến tận ĐH luôn
)Mạch bên dưới là một mạch VD đơn giản và thông dụng để giải thích mạch đa hài. Với đầu ra là các chân C của BJT.
Giải thích hoạt động của mạch: Tưởng tượng BJT như là 1 công tắc, trong 1 thời điểm (nghĩa là ở 1 trạng thái chỉ có 1 BJT mở) (đọc hết bài thì bạn hãy suy nghĩ tại sao, bây h cứ mạch định là như vậy đã) Vì vậy chúng ta giả sử ban đầu Q1 mở, và Q2 đóng.
Trạng thái 1:
- Điện áp tại Out1 ~ GND, bởi vì Q1 mở mà.
- Side bên phải của C1 (và Cực B của Q2) bắt đầu được nạp điện từ 0 cho đến 0.6V.
- R3 kéo dòng tại cực B của Q1 lên. Nhưng mối nối PN tại 2 cực B-E ngăn cản điện áp tại đó ko quá 0.6V.
- Dòng điện qua R4 nạp vào side phải của C2 cho đến khi bằng V nguồn. Vì R4 < R2 nên C2 nạp điện nhanh hơn C1.
Khi cực B của Q2 đạt tới 0.6V thì Q2 bắt đầu mở, và xảy ra dòng hồi tiếp dương:
- Q2 lập tức đưa thế tại side phải của C2 về 0 (vì Q2 mở mà)
- Vì điện áp trong tụ điện không thay đổi nhanh được, cho nên áp tại side trái của C2 sẽ thành gần – V nguồn rất nhanh (vì trước đó C2 đã nạp đầy là +V mà), chính xác là chỉ dưới 0V.
- Q1 sẽ tắt vì điện áp tại B của Q1 biến mất (vì C2).
- R1 và R2 bắt đầu làm cho dòng nạp qua C1 thành +V nguồn
Rồi sau đó qua trạng thái 2, ngược lại với lúc đầu, ở đây Q1 tắt và Q2 mở, nguyên lý hoạt động giống như trạng thái 1. Dòng qua R1 nạp nhanh vào side trái C1 để đủ +V, còn dòng qua R3 từ từ nạp side trái C2 lên 0.6V để Q1 mở …
Tính toán tần số hoạt động của mạch:
T = t1 + t2 = ln(2)R2 C1 + ln(2)R3 C2
Chúng ta thường quy định khi làm mạch như sau:
- t1 = t2 (50% duty cycle)
- R2 = R3
- C1 = C2
Và đây là mạch khi mô phỏng:
Nguồn: blogthongtin.info
Nguyễn Trọng Hòa
Sai ở chỗ: Led phải nối tiếp với R và chân C của BJT
hị hị
Comment