Thông báo

Collapse
No announcement yet.

Mạch hạ áp bằng tụ

Collapse
X
 
  • Lọc
  • Giờ
  • Show
Clear All
new posts

  • Mạch hạ áp bằng tụ

    Chào các Bác.
    Chắc hẳn mọi người đã biết ưu điểm của mạch hạ áp bằng tụ là rất rẻ tiền, nhỏ gọn, không cồng kềnh như mạch sử dụng các biến áp quấn dây. Nhưng chúng chỉ sử dụng được cho những mạch công suất nhỏ, và dễ bị điện giật (do không cách ly với lưới điên). Đối với những mạch điện tử công suất nhỏ, thì sử dụng chúng thật là tuyện vời.Trên thực tế thì ngoài thị trường có bán rất nhiều loại adapter hạ áp bằng tụ, nếu ta mua chúng về xài luôn thì còn gì để bàn nữa, còn gì là nghiên cứu, học tập nữa.

    Qua tìm hiểu thì em có thấy nhiều bài thảo luận về vấn đề này, nhưng dường như các bài ấy có điểm chung là chưa đi đến cái chốt cuối cùng là mạch được thiết kế như thế nào mới ưu việt, sử dụng lâu dài và hiệu quả. Nên em mạn phép lập cái topic này để các bác thảo luận, để đi đến cái mạch hoàn chỉnh, mọi người có thể thiết kế và sử dụng.

    Em nghĩ chắc hẳn cũng có nhiều bác khi ráp cái mạch này cũng gặp phải những tình huống như em là: Mạch quá nóng (Có thể là phát nhiệt ở trở, ở tụ), xài lâu bị nổ tụ C1, thủng zener nữa, không biết sao tính được công suất của mạch,...

    Sau đây là một số mạch em đã sưu tầm được trên các sản phẩm thực tế, mời các bác cùng xem:

    Click image for larger version

Name:	Zener1.png
Views:	1
Size:	3.5 KB
ID:	1413810

    Hình 1 là mạch hạ áp bằng tụ cơ bản nhất, mạch này em lấy từ cái đèn ngủ. Mạch thực tế không có con R2, để an toàn cho mạch điện nên em đã vẽ thêm con R2, nhiệm vụ của R2 là giảm dòng nạp ban đầu cho tụ C1 khi ta mới cấp điện cho mạch.
    Thắc mắc tồn tại ở mạch này là: Tại sao khi em tháo bỏ con led ra, đo điện áp ở đầu ra của cầu nắn lên tới hơn 200V DC, nhưng khi lắp lại led vào thì led vẫn sáng bình thường, không bị cháy, lúc này khi đo lại là khoảng 7v (tổng điện áp của dãy led, 2,3x3 ~7V). Điều này suy ra, phải chăng led cũng có tính ổn áp như zener sao???

    Click image for larger version

Name:	Zener2.jpg
Views:	1
Size:	32.0 KB
ID:	1413811

    Ở hình 2, đây là mạch em tháo ra từ cái chuông cửa không dây, nó có thêm con Zener ổn áp cho mạch. Lúc này ở đâu ra cần bao nhiêu Vôn thì chỉ việc chọn đúng giá trị sử dụng của zener. Nhưng nhiều lúc trong quá trình thử nghiệm, em thấy con zener này bị nóng. Đo điện áp ở 2 đầu zener thì lun được gim ở mức áp cố định, không bị thay đổi theo mạch hình 1.

    Click image for larger version

Name:	Zener3.jpg
Views:	1
Size:	28.7 KB
ID:	1413812

    Khác với hình 2, mạch hình 3 có thêm con R3 gim áp cho Zener. Đây là mạch hạ áp bằng tụ em vẽ lại trong mạch đèn trang trí ngày tết. Quan sát kỹ broad mạch em thấy chỗ con Zener hơn bị nán đen, phải chăng là khi hoạt động con Zener tỏa nhiệt cao.

    Ngoài 3 mạch điển hình như đã nêu trên. Em để ý một số mạch khác có thêm con linh kiện ký ký hiệu là RH mắc nối tiếp R2. RH có hình dạng giống con transistor nhưng chỉ có 2 chân thông. Hình như con Rh được thêm vào để ổn định nhiệt thì phải?
    Còn có một linh kiện khác có hình dáng giống cái tụ gốm vậy. Một đầu mắc trước C1, một đầu mắc sau R2. Qua tìm hiểu hình như nó là linh kiện MOV, dùng để bảo vệ tụ C1 thì phải. Hai linh kiện trên đều là những linh kiện lạ, ít sử dụng, đặc biệt là đối với tụi sinh viên mới tập tành học điện tử công suất như em đây. Bác nào có tài liệu về chúng thì xin chỉ em với. Em cám ơn.

    Trên đó chỉ là một trong vô số những mạch cơ bản hạ áp bằng tụ. Chỉ thêm bớt đi 1 vài linh kiện thôi mà chúng đã biến hóa quá. Không biết số lượng linh kiện có đi kèm với chất lượng mạch không đây?
    Cám ơn các bác đã dành thời gian đọc bài viết này, mong học hỏi thêm từ các bác.

  • #2
    http://ww1.microchip.com/downloads/e...tes/00954A.pdf

    Comment


    • #3
      Cám ơn tài liệu của bác, em đã xem. Trong tài liệu chỉ đề cập đến việc nắn bán phần, nên điện áp ra rất nhấp nhô, phải dùng tụ dung lượng lớn lọc phẳng. Em đã ráp thử trên testboard, phải dùng tụ dung lượng lớn led mới bớt nháy. Nhưng khi ấy kích thước mạch lại cồng kềnh hơn hẳn so với nắn toàn phần (dùng 4 diode).
      Ở cuối chương, có đề cập đến mạch nắn toàn phần, nhưng lại hạ áp bằng điện trở công suất mà không hạ áp bằng tụ, nên tổn hao công suất do phát nhiệt trên trở khá lớn.

      Comment


      • #4
        Tặng anh em mạch này Click image for larger version

Name:	Nguon 12v.png
Views:	1
Size:	13.3 KB
ID:	1365828
        có thể thêm Zener bảo vệ hoặc thêm tụ loc tùy nhu cầu nguồn nap hay tiêu thụ trực tiếp

        Comment


        • #5
          Nguyên văn bởi superspeed Xem bài viết
          Tặng anh em mạch này [ATTACH=CONFIG]50044[/ATTACH]
          có thể thêm Zener bảo vệ hoặc thêm tụ loc tùy nhu cầu nguồn nap hay tiêu thụ trực tiếp
          Cám ơn bác có tinh thần đóng góp! Nhưng em nói thật, bác đưa cái mạch này lên thì chỉ để mọi người ngắm cho đẹp thôi chứ chẳng giải quyết được vấn đề gì

          Comment


          • #6
            mạch dùng dz găm điện thì dòng bé lắm,có bác nào có mạch công xuaats lớn chút không ,úp nên cho ae tham khảo,

            Comment


            • #7
              Nguyên văn bởi Ck33spkt Xem bài viết
              Cám ơn bác có tinh thần đóng góp! Nhưng em nói thật, bác đưa cái mạch này lên thì chỉ để mọi người ngắm cho đẹp thôi chứ chẳng giải quyết được vấn đề gì
              tại sao không giải quyết được gì, trong khi mình sài nó cho khá nhiều đồ cs nhỏ trong nhà !
              Last edited by superspeed; 16-08-2012, 01:36.

              Comment


              • #8
                Nguyên văn bởi hongnguyen83 Xem bài viết
                mạch dùng dz găm điện thì dòng bé lắm,có bác nào có mạch công xuaats lớn chút không ,úp nên cho ae tham khảo,
                hạ áp bằng tụ thì lấy đâu ra cs lớn, nếu có chắc cái tụ nó to bằng cái hộp sữa ông thọ

                Comment


                • #9
                  Nguyên văn bởi lanhchanh Xem bài viết
                  Chào các Bác.
                  Chắc hẳn mọi người đã biết ưu điểm của mạch hạ áp bằng tụ là rất rẻ tiền, nhỏ gọn, không cồng kềnh như mạch sử dụng các biến áp quấn dây. Nhưng chúng chỉ sử dụng được cho những mạch công suất nhỏ, và dễ bị điện giật (do không cách ly với lưới điên). Đối với những mạch điện tử công suất nhỏ, thì sử dụng chúng thật là tuyện vời.Trên thực tế thì ngoài thị trường có bán rất nhiều loại adapter hạ áp bằng tụ, nếu ta mua chúng về xài luôn thì còn gì để bàn nữa, còn gì là nghiên cứu, học tập nữa.

                  Qua tìm hiểu thì em có thấy nhiều bài thảo luận về vấn đề này, nhưng dường như các bài ấy có điểm chung là chưa đi đến cái chốt cuối cùng là mạch được thiết kế như thế nào mới ưu việt, sử dụng lâu dài và hiệu quả. Nên em mạn phép lập cái topic này để các bác thảo luận, để đi đến cái mạch hoàn chỉnh, mọi người có thể thiết kế và sử dụng.

                  Em nghĩ chắc hẳn cũng có nhiều bác khi ráp cái mạch này cũng gặp phải những tình huống như em là: Mạch quá nóng (Có thể là phát nhiệt ở trở, ở tụ), xài lâu bị nổ tụ C1, thủng zener nữa, không biết sao tính được công suất của mạch,...

                  Sau đây là một số mạch em đã sưu tầm được trên các sản phẩm thực tế, mời các bác cùng xem:

                  [ATTACH=CONFIG]49937[/ATTACH]

                  Hình 1 là mạch hạ áp bằng tụ cơ bản nhất, mạch này em lấy từ cái đèn ngủ. Mạch thực tế không có con R2, để an toàn cho mạch điện nên em đã vẽ thêm con R2, nhiệm vụ của R2 là giảm dòng nạp ban đầu cho tụ C1 khi ta mới cấp điện cho mạch.
                  Thắc mắc tồn tại ở mạch này là: Tại sao khi em tháo bỏ con led ra, đo điện áp ở đầu ra của cầu nắn lên tới hơn 200V DC, nhưng khi lắp lại led vào thì led vẫn sáng bình thường, không bị cháy, lúc này khi đo lại là khoảng 7v (tổng điện áp của dãy led, 2,3x3 ~7V). Điều này suy ra, phải chăng led cũng có tính ổn áp như zener sao???

                  [ATTACH=CONFIG]49938[/ATTACH]

                  Ở hình 2, đây là mạch em tháo ra từ cái chuông cửa không dây, nó có thêm con Zener ổn áp cho mạch. Lúc này ở đâu ra cần bao nhiêu Vôn thì chỉ việc chọn đúng giá trị sử dụng của zener. Nhưng nhiều lúc trong quá trình thử nghiệm, em thấy con zener này bị nóng. Đo điện áp ở 2 đầu zener thì lun được gim ở mức áp cố định, không bị thay đổi theo mạch hình 1.

                  [ATTACH=CONFIG]49939[/ATTACH]

                  Khác với hình 2, mạch hình 3 có thêm con R3 gim áp cho Zener. Đây là mạch hạ áp bằng tụ em vẽ lại trong mạch đèn trang trí ngày tết. Quan sát kỹ broad mạch em thấy chỗ con Zener hơn bị nán đen, phải chăng là khi hoạt động con Zener tỏa nhiệt cao.

                  Ngoài 3 mạch điển hình như đã nêu trên. Em để ý một số mạch khác có thêm con linh kiện ký ký hiệu là RH mắc nối tiếp R2. RH có hình dạng giống con transistor nhưng chỉ có 2 chân thông. Hình như con Rh được thêm vào để ổn định nhiệt thì phải?
                  Còn có một linh kiện khác có hình dáng giống cái tụ gốm vậy. Một đầu mắc trước C1, một đầu mắc sau R2. Qua tìm hiểu hình như nó là linh kiện MOV, dùng để bảo vệ tụ C1 thì phải. Hai linh kiện trên đều là những linh kiện lạ, ít sử dụng, đặc biệt là đối với tụi sinh viên mới tập tành học điện tử công suất như em đây. Bác nào có tài liệu về chúng thì xin chỉ em với. Em cám ơn.

                  Trên đó chỉ là một trong vô số những mạch cơ bản hạ áp bằng tụ. Chỉ thêm bớt đi 1 vài linh kiện thôi mà chúng đã biến hóa quá. Không biết số lượng linh kiện có đi kèm với chất lượng mạch không đây?
                  Cám ơn các bác đã dành thời gian đọc bài viết này, mong học hỏi thêm từ các bác.
                  Theo em thấy thì bác đo được 200vdc cũng đúng thôi do diode có điện trở ngược ~ vô cùng do dó khí chưa có tải thì nó xẽ ~ bằng 0.9x220 bác đo đc 200 là chuẩn rồi do hở mạch. khi có tải mạch hoạt động theo nguyên lí phân áp trên tải. điện trở lớn thì điện áp rơi trên đó lớn. nguyên lí của mạch mắc nối tiếp. từ đó ngừoi ta dựa vào điện trở của led để chọn điện trở và tụ hạ áp sao cho hợp lý . với tụ lọc phẳng điện áp C2 thì em đoán phải dùng loại cỡ 400v thì mới an toàn tránh việc hỏng tải làm nổ tụ do điện áp tăng con này điện dung càng to thì nguồn càng phẳng đồng thời điện áp ra càng cao(cao nhất là xấp xỉ 1.4 giá trị đỉnh của điện áp ra) do khi ta đo điện là đo giá trị trung bình của điện áp 1 chiều !

                  Comment


                  • #10
                    bác super nói qua nguyên lý chút được ko? chức năng của từng linh kiện thì e hiểu nhưng áp ra 12V thì e ko hiểu tính toán thế nào? mong bác giúp đỡ
                    Nguyễn Huy Biên - 01649 802 694
                    gmail :

                    Comment


                    • #11
                      Nguyên văn bởi bienhou Xem bài viết
                      bác super nói qua nguyên lý chút được ko? chức năng của từng linh kiện thì e hiểu nhưng áp ra 12V thì e ko hiểu tính toán thế nào? mong bác giúp đỡ
                      mạch của em nó theo kiểu bẻ gập lại (em chả biết định nghia sao cho chuẩn tạm gọi nó là như thế). vì nó chỉ có tụ (cái này hay hơn mạch chỉ có điện trở ở chỗ nó lệch pha nhau 90 độ nên sai số nhỏ hơn.còn mạch có cả tụ cả trở như của bác chủ thớt thì quá tuyệt, nhưng mà cân chỉnh nó là cả một vấn đề đấy). thực ra thì nó cũng không thể chính xác là 12v đc, tốt nhất các bác nên dùng zener để ghim điện áp. còn bác muốn lấy đầu ra bao nhiêu thì cứ tùy giá trị tụ thôi. em ví dụ với nguồn 50hz bác phải tùy vào trở kháng tải đầu ra mà tính giả sử bác dùng đầu ra 12v cho 1 đèn 12W(coi như 1 điện trở) như vậy điện áp 220v qua chỉnh lưu là 198v dòng trong mạch là 12/12=1A (hơi lớn so với quy định nhưng mà chỉ là ví dụ thôi nhá) bây giờ bác tính theo công thức của lớp 12 nhá điện áp trên tải 12v điện áp tổng 198v >> điện áp rơi trên tụ là căn(198*198-12*12)=197.6V dòng trong mạch là 1A >> bác tính trở kháng tụ =197.6/1=197.6 ôm. từ đó >>Zc=1/(C.W)>>tính đc điện dung của tụ vậy là bác có mạch nguồn rồi đó, theo số liệu em ví dụ này thì em tính đc nó khoảng 16uF bác tính lại xem đúng không. tham khảo sách vật lí 12 nhá bác, có hết công thức đó

                      Comment


                      • #12
                        Tiếp tục nào. ở mạch 2 của bác chủ thớt bác nói đúng nhưng mà hơi thiếu chút. dùng Zener gim áp muốn ra bao nhiêu thì ghim bằng Zener như thế nhưng bác mà ghim con zener nhỏ quá thì chả mấy mà tan zener nếu không thì bác phải thay đổi tất cả các giá trị linh kiện của mạch sao cho sut áp trên tải nhơ hơn hoặc bằng điện áp đánh thủng của zener, với mạch 1 bác có tải chạy 7v thì nên ghim bằng zener 8v hoặc 9v như vậy xẽ chuẩn nhất .tại sao zener ghim được điện áp mà không để tăng như mạch 1 khi bỏ tải ra. ta thấy khi bỏ tải, mạch bị hở điện áp bắt đầu tăng lên nhưng tăng quá ngường đánh thủng của zener thì nó thông ép cho đện áp phải sụt hết trên trở và tụ(mạch 1 không có nên điện áp tăng tự do ), như vậy điên áp đặt vào 2 đầu zener lại giảm xuống nó giảm dưới ngưỡng đánh thủng của zener thì zener lại ngưng dẫn >>>điện áp lại tăng cứ như vậy nó xẽ ghim lại ở mức điện áp ngưỡng đánh thủng của zener

                        Comment


                        • #13
                          thằng nào ko biết gì về điện mà cũng đưa lên thế. bày đặt nguyên lí phân áp trên tải. ko biết thì đừng có nói. phân áp thì sao mày ko tính tổng điện
                          áp xem có bằng áp lúc đầu đo ko àm phân áp. Đó là hiện tượng sụt áp. khi nguồn cung cấp ko đáp ứng đủ dòng cho tải thì sẽ sụt áp. nói cách khác cũng có thể gọi lá cờ chế tự cân bằng. Hiện nay các tv thế hệ mới. nguồn máy tính đều hoạt động theo cơ chế này. nếu để ko đugn5 vào sẽ giật nhưng khi cắm vào máy thì sẽ ko gait65 nựa.

                          Comment


                          • #14
                            các bác nên tham khảo địa chỉ sau, trong đó nó có cả phần hỗ trợ tính toán dòng ra cho mạch và các thông số của mạch nữa
                            Transformerless AC to DC power Supply

                            Comment


                            • #15
                              xài tụ mà dòng cỡ 1A thì nên mua tụ nào? mình nghĩ mua tụ nhỏ thì theo thời gian có thể có cháy nổ vì nhiệt tỏa ra lớn

                              Comment

                              Về tác giả

                              Collapse

                              lanhchanh Tìm hiểu thêm về lanhchanh

                              Bài viết mới nhất

                              Collapse

                              Đang tải...
                              X